ĐỌC SÁCH - CON DAO 2 LƯỠI

Từ xưa đến nay chúng ta đều hiểu để có kiến thức thì cần phải học và trãi nghiệm. Hai thứ này một cách dễ dàng ta có thể tìm trong những quyển sách, thứ mà đúc kết từ kinh nghiệm, chiêm nghiệm hay tâm đắt của người có thành tựu. Việc đọc thì rất tốt, nhưng kiến thức trong sách không phải lúc nào cũng bất biến theo thời gian, tức là đa phần nó chỉ đúng theo thời điểm và không gian. Có thể đó là cái khuyết điểm của đọc sách nhiều.

Bên cạnh các mặt tích cực, thì đọc nhiều không chắc đã giỏi mà nó làm cho ta giỏi lý thuyết, sống ngụy biện và có nhiều nỗi sợ.

Không phải các cuốn sách đều dạy giống nhau, mà nói đung ra là nó tồn tại nhiều mâu thuẫn. 

Tại sao càng về sau này càng ích các bậc vĩ nhân? Vì sách dạy chúng ta sợ sai, ngại sai và sợ hãi hiệu ứng đám đông đang theo lý thuyết hiện đại.

Có thể bạn tự tin khi đọc nhiều sách? Nhưng có thể bạn cũng đang sợ hãi khi đọc nhiều sách! Vì đọc nhiều, biết nhiều và hành động là việc hoàn toàn khác nhau. Đọc nhiều làm ta đắn đo khi quyết định, làm ta ngụy biện cho sai lầm và làm ta sống với ảo tưởng. Tôi đã gặp rất nhiều người có chút học hàm, học vị rồi ra mặt dạy đời, hay đưa những lý thuyết sáo rỗng đọc được trong sách rồi ra vẻ lý luận siêu phàm. 

Cuộc sống con người thật ra đơn giãn là học những cái cơ bản, những kiến thức cơ bản rồi từ đó lý luận ra cái mới qua chiêm nghiệm. Có chăng đọc sách cũng chỉ để so sánh, đối chiếu với cái suy nghĩ mình đang có, qua đó chui rèn thêm ý chí, trãi nghiệm, con người (thân, khẩu, ý) để đi đến con đường hạnh phúc và giác ngộ.

Kiến thức là sự kế thừa. Đó cũng là lý do chúng ta đọc sách. Nhưng nên học những kiến thức bất biến, rồi áp dụng thiên biến vạn hóa cho cái hiện tại. Còn không thì chúng ta chỉ giống con vẹt, lặp đi lặp lại những đều vô nghĩa.

Đọc sách rất tốt, nhưng chúng ta đọc sai sách thì khổ hạnh!

------

Tony Quach