ĐẠO

"Vô" nghĩa là "không", "vi" nghĩa là "làm". VÔ VI nghĩa là KHÔNG LÀM, nhưng điều đó không có nghĩa là không làm gì theo nghĩa đen, mà đúng hơn là "không làm gì nhưng không việc gì là không thành". (sưu tầm)

Vô ngã là pháp ấn chỉ có trong Phật giáo, cho rằng, không có một Ngã (sa. ātman, pi. attā), một cái gì trường tồn, bất biến, cốt tủy, vững chắc, tồn tại mà không phụ thuộc vào cái khác. Nghĩa là sự vật có mặt là do duyên sinh (tùy thuộc điều kiện) khởi phát, chứ sự vật không có quyền gì với sự sinh ra và sự hoại diệt của chính nó. Như thế, theo đạo Phật, cái ngã, cái "tôi" là không có mà chỉ là một tập hợp của Ngũ uẩn (sa. pañcaskandha), luôn luôn thay đổi, sinh diệt. Vô Ngã là một trong 3 pháp ấn. Hai pháp ấn còn lại là Khổ và Vô Thường. Cái gì có sinh thì phải có diệt là vô thường; cái gì vô thường thì là khổ; cái gì khổ mà nó biến đổi theo duyên sinh (không tùy thuộc vào ý muốn của nó) thì là vô ngã. Mọi pháp hữu vi (pháp có sinh thì có diệt) thì là Khổ, Vô Thường, Vô Ngã. Pháp Vô Vi (pháp không có sự tạo tác nên không có sự diệt) cũng là vô ngã. Pháp Vô Vi không có tính chất Vô thường và Khổ như pháp hữu vi. (theo wikipedia)

Xưa nay phàm việc gì cứ thuận theo tự nhiên thì thành, nghịch với tự nhiên thì bại. Ta định nghĩa và đặt tên cho tự nhiên, cái chưa có tên. Nhưng không may thay việc đặt tên này làm giới hạn cái bản chất vốn có của tự nhiên và giới hạn nó trong cái thế giới quan con người nhận thức. Vậy vô thức ta dùng cái thiếu khuyết để ám chỉ cái đầy đủ, cái bộ phận để chỉ cái toàn thể nên cuộc đời cứ luẩn quẩn trong cái hiểu biết nông cạn. Để giải thoát người ta tìm đến thiền, đến tu tập, đến các biện pháp để tránh xa dục vọng, khổ đau để thoát khỏi cái định nghĩa được giới hạn bởi xã hội, lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng....Bởi vậy, cái cốt lõi là hiểu được đạo, đạo là tự nhiên, là vô vi và cũng là không gì cả. Đơn giản đừng để bó buộc vào giới hạn, sống chậm, lắng nghe nội tại và bên ngoài để hiểu cái tạm gọi là " tự nhiên". Hiểu được vậy thì đời người đâu khó khăn gì. Vì bản chất nó là vô thường, là tạm, là thực thể sinh ra từ không và trở về không. Cũng giống như "Không" sinh vạn vật, vậy bản ngã, cái gốc vẫn là không. 

Tất cả mọi sự vật đều có quy luật, tuần hoàn, tự nhiên. Người khá thì nương theo mà đạt đạo, bậc cao nhân thì hòa vào một thể với tự nhiên, tỉnh thức và tìm về bản ngã (vô ngã)....

--------

Seoul, 21/03/2022

Tony Quach